“Help, we willen wendbaar zijn… maar waar beginnen we?”

Klinkt herkenbaar? Wendbaarheid roept energie én stress op. Je wil snel kunnen inspelen op klantenverwachtingen, terwijl de realiteit dagelijks verandert. Het goede nieuws: wendbaarheid is geen magie. Het is het resultaat van een slim fundament: duidelijke processen, werkmethodes die werken, en een ritme dat leren en leveren combineert.

In deze blog krijg je een praktisch plan: hoe je je huis op orde zet, hoe je outside-in kijkt naar je kernprocessen, en hoe je met een vaste heartbeat (dagelijks/wekelijks) snelheid én rust creëert.

Is een inspirerende leider voldoende om wendbaar te zijn?

In onze podcast Sense & Cents vroegen Vera en ik ons af: “Is een inspirerende leider voldoende om wendbaar te zijn?” Het korte antwoord: nee.

Een warme leider die mensen meeneemt, is fantastisch, maar als facturen weken blijven liggen, bestellingen zoekraken en iedereen in zijn eigen Excel leeft, gaat het vroeg of laat knellen.

Uit mijn jaren als verantwoordelijke voor Business, Process & Project Management leerde ik: échte wendbaarheid ontstaat wanneer je processen kent, meet en samen runt.

Met de klant als kompas. En ja, dat kan ook in kleine bedrijven, mét gezond boerenverstand en zonder 200 pagina’s aan handboeken.

1. Denk outside-in: wat levert échte waarde op?

Wendbare organisaties starten bij de klant. Welke stappen in jouw werking creëren rechtstreeks waarde? Dat zijn je kernprocessen (bv. offerte → levering → facturatie). Alles daar rond is ondersteunend.

Waarom is dit belangrijk? Outside-in denken voorkomt dat je verzandt in interne perfectie en documentatiedwang. Je focust op wat de klant wil en waar hij voor wil betalen.

Aan de slag:
Vraag in je team: “Voor welk deel van dit proces legt de klant vandaag geld op tafel?”
Besluit: “Dat is onze prioriteit; dat meten we eerst.”

Voorbeeld
Facturatie is vaak ‘simpel’. Tot je ziet dat facturen pas na 3 weken vertrekken. Gevolg: cashflowstress, gedoe met herinneringen. Outside-in vraagt: Wat moet er minimaal kloppen om binnen 24 uur correct te factureren?

2. Maak processen zichtbaar (en meetbaar)

Je hoeft geen encyclopedie. Een A4 per kernproces volstaat: doel, eigenaar, inputs, 5–9 stappen, outputs, KPI’s.

Waarom is dit belangrijk? Wat je zichtbaar maakt, kun je bespreken en bijsturen. Meten = weten of de heartbeat gezond is.

Enkele voorbeelden wat je dan kan gaan meten:

• Kern-KPI’s (thermometers)
• Doorlooptijd per stap (bv. “offerte tot akkoord” in dagen)
• First-time-right (% zonder rework)
• On-time delivery (% op beloofde datum)
• DSO/doorlooptijd factuur (uren/dagen tot verzonden)

“Welke 2 KPI’s voelen het hart van dit proces het best? Die gaan we dagelijks/wekelijks op een bord zetten.”

3. Organiseer in multifunctionele teams

Breng de disciplines samen die nodig zijn om het proces van A tot Z te laten stromen (bv. sales, operations, finance).

Kortere lijntjes = sneller leren en leveren.

Waarom is dit belangrijk? Geen ‘mijn taak vs. jouw taak’, maar gedeelde verantwoordelijkheid voor één gemeenschappelijk doel.

Hoe je dit aanpakt

Zet een eenvoudig visual board op (whiteboard of digitaal):

• Backlog: al het werk dat eraan komt
• In uitvoering (WIP): 3 prioriteiten per persoon/team
• Gereed: geleverd en gevalideerd
• Plan een wekelijkse ritmische meeting (30–45 min): prioriteiten, blokkers, beslissingen.

Aan jou: “Wat zijn deze week onze 3 belangrijkste leveringen die rechtstreeks waarde geven aan de klant?”

4. Werk met een vaste heartbeat: run & build

Wendbare organisaties onderscheiden Run (businesscontinuïteit) en Build (verbeteren/innovatie).

Run: dagelijks/wekelijkse cadans

• Korte dagelijkse check (10–15 min): KPI’s, afwijkingen, acties
• Wekelijks: trends, oorzaken, structurele verbeteringen

Build: tweewekelijks/maandelijks

• Selecteer 1–2 initiatieven maximaal
• Lever MVP’s (Minimum Viable Product): klein, bruikbaar, snel feedback

Waarom is dit belangrijk? Voorspelbaar ritme geeft rust in een onvoorspelbare wereld. Je leert continu zonder te verlammen.

Aan jou: “Wat leveren we volgende week al op dat ‘echt’ waarde heeft (al is het 20%)?”

5. Documenteer licht & slim

Documenteer net genoeg om overdraagbaarheid te borgen, niet om kasten te vullen.

Praktisch

• One-pagers per proces (max. 1 A4)
• Checklists voor repetitief werk (bv. ‘factuur binnen 24u’)
• Template voor wekelijkse meeting: doelen, KPI’s, blokkers, beslissingen
• Link waar nodig naar tools (bv. je facturatiesysteem, planningstool)

Tip voor kleine bedrijven
Gebruik off-the-shelf apps (facturatie, planning, afspraken) om 80% te automatiseren. Kies simpel > perfect.

Oefeningen & Reflectie

De 5 vragen voor je eerstvolgende teammoment

1. Wat zijn onze 3 kernprocessen die rechtstreeks waarde leveren?
2. Welke 2 KPI’s per proces voelen de heartbeat het best?
3. Wat kunnen we deze week leveren dat de klant meteen merkt?
4. Welke blokkers houden doorstroom tegen (en wie beslist)?
5. Wat is onze vaste heartbeat (dagelijks/ wekelijks) – en wanneer starten we?
   
   

Valkuilen (en de remedie)

1. Processen over-documenteren
   Valkuil: 30 pagina’s per proces. Niemand leest het, niemand gebruikt het.
   Remedie: One-pagers + visuele borden. Houd het licht.
2. Agile als schild (“wij documenteren niet”)
   Valkuil: Snel leveren, maar niemand weet hoe het werkt.
   Remedie: Documenteer enkel wat nodig is om te werken en te leren (MVP + korte how-to’s).
3. Individuele KPI’s boven teamdoel
   Valkuil: Lokale optimalisaties, globale stilstand.
   Remedie: Eén gemeenschappelijk doel op het bord; team meet, leert en beslist samen.
4. Te veel initiatieven tegelijk
   Valkuil: Alles 60% af, niets levert waarde.
   Remedie: Kies 1 à 2 build-thema’s. Lever elke 1–2 weken iets kleins.